Als hondeneigenaar wil je het beste voor jouw hond. Je geeft de hond te eten en drinken, je speelt met hem en je laat hem uit. Misschien ga je naar de hondenschool en/of beoefen je een hondensport met je hond.
Beweging
Al het gedrag van een hond (op een aantal reflexen na) begint in de hersenen. Dat is ook zo bij mensen. Om gedrag te kunnen uitvoeren (alles wat een hond doet is gedrag) is beweging nodig. De hersenen zijn onlosmakelijk verbonden met alles wat met beweging te maken heeft en het mooie is: van beweging worden de hersenen ‘beter’! Het communicatienetwerk in de hersenen werkt door onder andere neuronen. Wanneer er wordt bewogen, worden neuronen ‘gevoed’ en dat draagt bij aan een betere communicatie in de hersenen; waaronder betere prikkelverwerking. Dus hersenen starten beweging en beweging beïnvloed de structuur en de werking van de hersenen.
Hoeveel fysieke beweging heeft een hond nodig?
Er is veel te vinden op internet over de hoeveelheid beweging die een hond nodig heeft.
- Voor pups wordt een opbouwschema gehanteerd: voor elke week dat de pup oud is, één minuut aaneengesloten wandelen per keer. Dus een pup van 10 weken oud mag per keer 10 minuten aaneengesloten wandelen. Natuurlijk meerdere keren per dag. Dat heeft onder andere te maken met de groei van het lichaam van de hond.
- Een volwassen hond kan, mits de beweging goed is opgebouwd, veel langer aaneengesloten wandelen. Dit hoeft dan ook twee tot drie keer per dag.
- Voor een senior hond wordt fysieke beweging natuurlijk wat minder, maar dat betekent niet dat je niet meer kan wandelen. Wandelingen maak je voor je senior interessant (en vermoeiend) door snuffelmogelijkheden, hersenwerkjes, zoekspelletjes e.d. in je wandeling te bouwen om zo de hersenen ‘soepel’ te houden.
Fysieke beweging
Elke hond moet wandelen. Honden hebben behoefte aan lichamelijke beweging. Dit is niet alleen belangrijk voor botten, pezen, spieren, hart en vaten, maar ook zeker voor de werking van de hersenen. Zoals je hierboven hebt kunnen lezen, zorgt beweging voor een beter communicatienetwerk in de hersenen. Dit netwerk heeft onder andere te maken met de prikkelverwerking van honden. Alles wat een hond meemaakt, moet in meer of mindere mate verwerkt worden. Door onder andere voldoende en passende beweging help je de hersenen van de hond sneller en beter te werken en dus sneller en beter prikkels te verwerken. Ook draagt voldoende en passende beweging bij aan het probleemoplossend vermogen van je hond.
Een activiteitencoach voor honden kan ook afwijkingen in de beweging van de hond opmerken. Voor jou als eigenaar is dit vaak lastig, omdat sommige veranderingen in de beweging vaak geleidelijk gaan, dus het valt je niet (snel) op. Wanneer de activiteitencoach afwijkingen opmerkt, kan je doorverwezen worden naar een dierenarts en/of een dierfysiotherapeut. Dat is belangrijk om de afwijking in de beweging uit te kunnen sluiten bij probleemgedrag en alert op te zijn bij (fysieke) onbalans.
Wandelen
Tijdens de wandelingen met je hond kan hij zijn behoeften doen (poepen en plassen), maar ook rennen, snuffelen, rollen, graven of eventueel zwemmen. Voldoende afwisseling tijdens de wandelingen is goed voor de hersenen; ze worden op andere manieren aan het werk gezet waardoor de weggetjes in het communicatienetwerk versterkt worden.
Het is voor elke hond goed om los van de lijn te kunnen lopen. Dit is goed omdat de hond dan, op eigen initiatief, kan snuffelen waar hij wil en op het tempo kan lopen dat voor hem prettig is. Mensen lopen over het algemeen langzamer dan een hond (bij kleine(re) honden is dit verschil minder).
Er zijn natuurlijk honden die niet los kunnen of mogen lopen i.v.m. de veiligheid of om een medische reden. Juist dan is het van belang te kijken naar de mogelijkheden die er wel zijn om aan die betreffende behoeften van je hond te kunnen voldoen.
Tijdens de wandelingen kun je een route afleggen (vaste rondje in de buurt), maar leuker en interessanter is het als je allerlei leuke bezigheden inbouwt. Je kunt gebruik maken van de omgeving; bijvoorbeeld boomstammen of bankjes die je tegenkomt. Leer je hond bijvoorbeeld ergens overheen te lopen, ergens omheen of ergens met zijn pootjes op te staan. Op deze manier werk je aan de band die je hebt met je hond; samen leuke dingen doen. De aandacht van de hond zal dan ook meer op jou gericht zijn want “wie weet komt er iets leuks samen met de eigenaar!”. Tijdens het aangelijnd lopen kun je ook eens experimenteren met snelheidswisselingen. Hoe reageert je hond op jou als je ineens een stukje gaat joggen of eens een stukje extreem traag loopt…
Afwisseling van omgeving werkt prikkelend voor de hersenen. Als je regelmatig ergens gaat wandelen waar je niet of nauwelijks met je hond komt, zul je zien dat hij meer bezig gaat met het ontdekken van de omgeving, bijvoorbeeld door (uitgebreid) te snuffelen. Dit hangt natuurlijk wel af van de copingstijl van jouw hond, niet elke hond kan (goed) omgaan met (te)veel verandering van omgeving.
Een activiteitencoach voor honden kijkt naar jouw hond als individu en naar de (on)mogelijkheden van jou en je hond. Zo wordt het onderdeel ‘beweging’ in de activiteitenbalans helemaal op maat gemaakt.
Mentale beweging
Ook de mentale beweging wordt meegenomen in het werk van de activiteitencoach voor honden. Honden hebben een gedeelte in de hersenen dat de olfactorische bulbus heet. Dit gebied ligt voorin de hersenen en is bepalend voor de verwerking van geurinformatie. De olfactorische bulbus is groter bij honden dan bij mensen; geur speelt een grote rol in het leven van de hond.
Dit kun je tijdens de wandelingen met je hond inbouwen. Zorg dat je (belonings)brokjes of een speeltje bij je hebt waar je hond naar kan zoeken in het gras of tussen de struiken.
Hondenpuzzels zijn overal verkrijgbaar. Helaas werkt het niet zo dat je een puzzel koopt, je zet het voor je hond neer en hij gaat aan de slag. Zoals alles in het hondenleven, dienen hondenpuzzels aangeleerd te worden aan je hond. Wanneer een hond geen of weinig succes beleeft met de puzzel kan er frustratie optreden, waardoor de motivatie om de volgende keer aan een puzzel te beginnen, afneemt. Daarbij doe je puzzels samen met je hond, je laat je hond niet in z’n eentje een puzzel doen.
De hond zelf laten nadenken, bijvoorbeeld bij het aanleren van een ‘trucje’ of een oefening, valt ook onder mentale beweging. Probeer bijvoorbeeld eens je hond, zonder commando, te laten zitten. Handig hierbij is, is dat je je hond een ‘trainingswoord’ of een clicker hebt aangeleerd. Zo kun je markeren wanneer je hond het goed doet. Dit zogenaamde ‘free shapen’ kun je het beste doen met oefeningen die je hond goed kent voordat je het echt uitdagender gaat maken. Veel honden zullen in het begin hulpeloos lijken… “Ja maar jij vertelt toch altijd wat ik moet doen? Waarom zeg je nou niks?!” Houd de oefensessies kort en succesvol. De activiteitencoach kan een plan op maat maken voor jou en je hond.
Voldoende en passende beweging kan bijdragen aan het voorkomen van probleemgedrag bij honden.
Geen probleem?
Een activiteitencoach voor honden is er niet alleen maar om aan probleemgedrag van je hond te werken, maar ook voor eigenaren die willen kijken naar de verschillende mogelijkheden van (passende) activiteiten. Dus ervaar je geen probleemgedrag van je hond dan ben je van harte welkom om contact op te nemen met een activiteitencoach om de mogelijkheden te bespreken.
Elke hond is uniek, elke hond is een individu. Een activiteitencoach voor honden kijkt naar het individu, rasgebonden eigenschappen (talenten) en naar de (on)mogelijkheden van de eigenaar.
Wat doet een activiteitencoach voor honden?
De activiteitencoach voor honden is goed opgeleid. Het zijn kynologisch instructeurs en/of gedragstherapeuten die de opleiding Activiteitencoach voor honden bij Tinley Academie hebben afgerond.
Het doel van het inschakelen van een activiteitencoach is de hond (weer) mentaal en fysiek in balans krijgen door middel van het opstellen van een activiteitenbalans zodat probleemgedrag voorkomen of omgebogen kan worden of omdat je met je hond juist iets meer of iets ander wilt zonder dat er probleemgedrag aanwezig is.
Een activiteitencoach werkt op aanvraag van jou als eigenaar of op doorverwijzing van gedragstherapeut, dierenarts, dierfysiotherapeut, politie en gemeente.
De activiteitencoach gaat samen met jou na wat de activiteiten zijn die aan- en afwezig zijn en stelt de activiteitenbalans op. Dat gebeurt met behulp van een vragenlijst en een eerste bezoek aan huis (intake). Je krijgt direct al oefeningen of activiteiten aangeboden die je met je hond kan gaan doen na de intake. Na een af te spreken tijd (meestal een paar weken) komt de activiteitencoach weer bij je langs om te kijken of en hoe de activiteitenbalans moet worden aangepast. Ook is de tweede afspraak bedoeld om jou als eigenaar goed te coachen en op weg te helpen.
Een activiteitencoach kan ook gedragstherapeut zijn, maar dat hoeft niet. Een goede activiteitencoach stuurt je door naar een gedragstherapeut wanneer de problemen van de hond te maken hebben met angst en/of agressie maar ook wanneer er een diagnose nodig is.
Wanneer kun je bij een activiteitencoach voor honden terecht?
Met een:
- (over)Actieve hond (drukke hond);
- Passieve hond;
- Oude(re) hond (senior);
- Revaliderende hond (bijv. na een operatie);
- Pup (hulp bij ideaal dagritme inclusief socialisatieadvies en leren spelen);
- Hond die altijd aangelijnd moet blijven;
Maar ook als je als eigenaar een fysieke beperking hebt, als onderdeel gedragsconsult van een gedragstherapeut (doorverwijzing en samenwerking activiteitencoach en gedragstherapeut) of als je iets meer of iets anders wilt met je hond zonder dat er sprake is van probleemgedrag.
Credits
Dit artikel is geschreven door Brigitte Ochel en Eline Poeze, Kynologisch Instructeurs en Activiteitencoaches bij Hond&Meer (www.hondenmeer.nl) ©
Brigitte en Eline behoren tot de eerste lichting afgestudeerde Activiteitencoaches in Nederland.