Het zeggen van “Het is oké, ze zijn het aan het maken” helpt Nala, Georgie en Mojo om rustig langs een plantsoenendienst, de bemanning van een energiebedrijf of een bouwplaats te wandelen. Ze weten dan dat ze zich geen zorgen hoeven te maken over die luidruchtige mensen met gekke kleding.
Mijn pup Georgie en ik liepen vrolijk door het park toen iets mysterieus hem stopte: een vlieger in de lucht. Zijn lichaamstaal – hoofd laag, gekromde rug, klaar om te vluchten – communiceerde: “Wat is dat in vredesnaam?” Dit was het moment om mijn mooie, nieuwe hondentrainerstruc uit de kast te halen om hem door dit moment heen te helpen. Ik zei: “Georgie, het is goed! Het is maar een vogel.”
Dit leverde twee onmiddellijke resultaten op: 1) een ontspannen, zelfverzekerde, veerkrachtige draf van Georgie naar de vlieger, en 2) de blik op het gezicht van de jongen die met zijn vader aan het vliegeren was: “die vrouw is gek!”. Ik lachte en vertelde hen dat ik het verschil ken tussen een vlieger en een vogel, maar door deze zin begreep mijn hond: “Ah, dus dat is iets dat rondvliegt waar we ons geen zorgen over hoeven te maken.”
“Huh”, zei de vader. “Ik heb er nooit aan gedacht om mijn hond zoiets te leren.” Ik ook niet, vliegerpapa, ik ook niet. Maar deze winter heb ik een cursus toegepaste ethologie bij honden gevolgd. Een van de belangrijkste dingen die ik daar geleerd heb, is inwoorden vertellen wat er gebeurt (verbal narration). Het is bizar hoeveel het honden helpt om door deze verwarrende mensenwereld te navigeren.
Natuurlijk heb ik altijd met mijn honden gepraat, en ik weet zeker dat jij dat doet. Maar dankzij Kim Brophey, een etholoog die hondentrainer is geworden, noem ik nu bewust dingen om honden een idee te geven van wat de toekomst biedt. Het benoemen van dingen die een hond spannend of eng vindt, verlicht de angst (en ook schichtigheid en reactiviteit) dramatisch.
Toen puppy Georgie zijn eerste vlieger zag in het park, zei ik: “Het is oké, het is maar een vogel”. Dit deed hem beseffen dat het gewoon iets was dat rondvloog, iets wat helemaal geen invloed op ons zou hebben.
Ja, ik vertel je dat je meer met je hond moet praten. Het klinkt zo simpel, maar ik beloof je, het maakt een enorm verschil voor je hond.
De Mr. Rogers-hack
“Honden hebben het receptieve taalvermogen van een peuter.” Toen Brophey dit onderwerp behandelde tijdens haar weekcursus voor professionals, ging er bij mij een lampje branden. Ik gaf voorheen les op een kleuterschool voordat ik met honden ging werken. Ik kan vertellen dat hoewel de meeste peuters hun gedachten niet goed kunnen verwoorden, ze een verbazingwekkend percentage begrijpen van wat mensen zeggen.
Let er eens op hoe we peuters proberen te uit te leggen wat er om hen heen gebeurt. Hierdoor groeit hun zelfvertrouwen, ze gaan patronen herkennen in een wereld die anders best wel verwarrend is. Denk aan het oude televisieprogramma van Mr. Rogers en het voorspelbaar geruststellende commentaar van die lieve man: “Laten we naar het aquarium gaan en de vissen voeren.”
Raad eens? Doelgerichte vertellen wat er gaat gebeuren werkt ook voor honden. Brophey noemt het de “Mr. Rogers Hack.” Zij legt uit dat zoveel dingen van onze menselijke omgeving volkomen vreemd zijn voor honden. Honden moeten constant hun best doen om erachter te komen wat er in hemelsnaam allemaal gebeurt. “Moet ik me zorgen maken? Moet ik opgewonden zijn? Moet ik er iets mee? Gaat het veel geluid maken? Is het eetbaar?” Met als gevolg angst, schichtigheid, opwinding, reactiviteit.
We kunnen hun zorgen wegnemen door het leven uit te leggen zoals het zich ontvouwt, net zoals meneer Rogers dat doet.
Hoe het werkt
Dit betekent niet dat we onze honden moeten gaan overladen met allerlei kletspraat, of het gaan hebben over bijvoorbeeld de wereldpolitiek! De sleutel is dat de vaak herhaalde woorden en zinnen relevant moeten zijn voor de hond. Focus op de dingen waarop hond een emotionele reactie heeft. De Mr. Rogers Hack geeft de hond dan een idee over wat er komen gaat en dat helpt hem zich voor te bereiden.
Laatst was ik bijvoorbeeld mijn drie grote honden aan het uitlaten, toen we de hoek omgingen zagen we een bouwploeg aan het werk op straat. Een aantal mannen droeg reflecterende kleding en veiligheidshelmen, met groot gereedschap in de hand, naast een luidruchtige vrachtwagen. Als ik in dat scenario niets zou doen, zou ik een uitdaging hebben: een blaffer, een hond die ineen krimpt en een puber van 50 kilo die openstaat voor iedere suggestie.
Voorheen had ik een aantal andere oplossingen: 1) van richting te veranderen of 2) cues geven zoals “touch”, “kijk” en “zoek” om de aandacht van de honden te verleggen van de bouwvakkers naar iets vertrouwds en geruststellends terwijl we zo snel mogelijk doorliepen. Met drie grote honden is dat echter niet altijd een elegant moment.
Dus ik gebruikte de Mr. Rogers Hack. Ik riep met een vrolijke stem: “O, geweldig, ze zijn het aan het maken!” Mijn honden ontspanden. Ik hoefde niet een stroom aan cues te geven. Geen afleiding nodig. Ze waren in staat om de bouwvakkers nonchalant te observeren terwijl we met een slappe lijn voorbij liepen. Waarom? Omdat ik nu altijd die zin gebruik – “Oh, geweldig, ze fiksen het!” – iedere keer wanneer we onverwacht mensen in rare kleding zien die op ongebruikelijke plaatsen vreemde, luide dingen doen.
Foto: “Oh, geweldig, ze maken het!”
“Ze maken het” zorgt ervoor dat de hersenen van mijn honden geen overuren hoeven te draaien om te achterhalen wat er aan de hand is wanneer ze werkers zien op een bouwplaats / op een plantsoen / in de steigers etc. Die woorden helpen mijn honden deze ervaring te categoriseren en te voorspellen wat er gaat gebeuren: we zullen onze wandeling voortzetten en die tijdelijke bemanning heeft geen invloed op ons.
Voorbeeld woordenschat
Het categorisch benoemen van dingen die je kunt tegen komen is nuttig en geruststellend. Hieronder staan voorbeelden van woorden die, wanneer ze regelmatig worden gebruikt, opwinding/angst kunnen verminderen. Je laat dan aan je hond weten dat 1) ja, jij hebt het ook gezien en 2) het geen invloed heeft op jullie.
“Vliegtuig” = alles in de lucht wat veel geluid maakt
“Fiets” = mens die snel beweegt op een niet-gemotoriseerde vervoersmiddel zoals fiets, step, skateboard
“Buurman” = willekeurige persoon die we zien lopen
“Kinderen spelen” = kinderen die rondlopen, luid zijn
“Hardloper” = mens die snel beweegt
“Doggy” = hond die we zien maar niet van dichtbij begroeten
Je kunt woorden als deze gebruiken om je hond een waarschuwing te geven om te anticiperen op meer interactie:
“Buddy” = hond die we gaan begroeten, snuffelen, wandelen of spelen
“Vriend” = iemand die we gaan begroeten
“Gast” = iemand komt het huis in (hiermee leg je uit dat deze persoon op bezoek komt, ergens gaat zitten, praten)
“Helper” = loodgieter, elektricien, schilder of iemand anders die het huis binnenkomt om te werken (hiermee leg je uit dat deze persoon een tijdje zal blijven, misschien zonder toezicht van de jullie, gereedschap gebruikt, en eventueel lawaai gaat maken)
Het kan nuttig (en gewoon leuk) zijn om je hond dingen te leren die dagelijks gebruikt worden, zoals:
“Tv-tijd!” = lekker liggen want we zijn hier nog wel even
“Tot ziens” = ga je maar lekker rusten, want ik vertrek voor een tijdje
“Ik ben zo terug” = volg me niet naar boven, want ik kom meteen weer naar beneden
“Deze kant op” = we gaan van richting veranderen
“Eerste”, “Volgende” = wanneer je meerdere honden hebt, handig bij het aantrekken van tuigjes, trainen, in de auto stappen, geborsteld worden, enz.
Bijna niet te geloven, dat het zo simpel kan zijn. Deze eenvoudige aanpassing in de manier waarop we met onze honden praten, is een van de mooiste geschenken die we ze kunnen geven. Bewust en consequent met woorden voorspellen wat er gaat gebeuren zorgt voor rustigere honden. De bonus? Blijere mensen – zelfs wanneer dat betekent dat je een vreemde blik krijgt van een vreemde als je een vlieger een vogel noemt!
Credits
Het oorspronkelijke artikel Why You Should Talk to Your Dog is geschreven door Kathy Callahan en is met toestemming vertaald door Debby van Dongen.
Kathy Callahan is gecertificeerd professioneel hondentrainer en family dog mediator. (CPDT-KA, FDM) Samen met haar gezin is zij foster geweest voor meer dan 200 puppy’s. Ze is de auteur van het boek 101 Rescue Puppies. Ze is gespecialiseerd in puppycoaching, runt een puppyspeelgroep en biedt gedrags-/trainingsadviezen. Meer op www.puppypicks.com.