Is een losloopgebied altijd leuk voor je hond?

Het doel van een losloopgebied is dat je er als hondeneigenaar samen met je hond kunt ontspannen en kunt genieten van de natuur. Je hond kan in vrijheid snuffelen, rennen en eventueel met andere honden spelen. Het is geweldig dat je in Nederland op veel plekken terecht kunt met je hond en dat grote organisaties zoals Natuurmonumenten en Staatsbosbeheer bepaalde gebieden inrichten als losloopgebied.

Hondeneigenaren aan het woord

In dit artikel leggen we uit waar het mis gaat en waar je zelf op kunt letten om van je bezoek aan een losloopgebied een fijne ervaring te maken voor jou en je hond. Want uiteindelijk is dat toch het doel: quality time met je hond!

De uitslag van de poll

Als je naar de uitslag van de poll kijkt, dan zie je een overwegend positieve respons. De meeste mensen hebben positieve ervaringen in losloopgebieden (samen 61%). Echter als je nagaat dat een losloopgebied bedoeld is voor plezier en ontspanning, dan kunnen we niet negeren dat 36% van alle hondeneigenaren vooral negatieve ervaringen heeft.

• 22%: Ik heb vooral goede ervaringen
• 39%: Goede ervaringen, maar het gaat ook wel eens mis
• Neutraal
• 25%: Slechte ervaringen, maar soms gaat het goed
• 11%: Ik heb vooral slechte ervaringen

Laten we beginnen met het positieve

Het is natuurlijk geweldig dat er losloopgebieden in Nederland zijn. Veel honden vinden het heerlijk om in vrijheid te ravotten en te snuffelen en niet steeds de beperking van een lijn te voelen. Ze kunnen hun energie kwijt en ook mentaal komen ze aan hun trekken door alle geurtjes die ze tegen komen. Ook het contact met soortgenoten is een verrijking voor veel honden. Het is heerlijk om te zien hoeveel plezier honden aan elkaar kunnen beleven. Niet voor niets ervaart 62% van de hondeneigenaren een losloopgebied als positief.

Het misverstand

Het woord losloopgebied behelst een misverstand: een gebied om los te lopen, zonder belemmeringen, zonder het gedoe van een lijn. Niet alleen een hond loopt hier los, maar óók de eigenaar. Hij zit niet meer aan zijn hond vast en heeft daardoor ook meer vrijheid. Het is op zich niet heel raar dat veel mensen (zeker zij die voor het eerst een hond hebben) dit beeld van een losloopgebied hebben: je rijdt met je auto naar het gebied, laat je hond op de parkeerplaats meteen los, wánt het is ten slotte een losloopgebied!

Niet alleen voor honden, ook voor sommige hondeneigenaren is het de ideale plek om onbezorgd te kunnen wandelen. Ze hoeven niet op te letten, de hond doet zijn eigen ding, die vermaakt zich prima. Beiden handen vrij, lekker makkelijk. Soms een telefoon in de hand, in gesprek met iemand of even op Facebook scrollen.

Foto: met de telefoon in de hand terwijl de hond op verkenning gaat.

Wat gaat er precies mis?

In een losloopgebied heb je niet alleen met het gedrag van honden, maar ook met het gedrag van mensen te maken. Er gaat volgens veel hondeneigenaren regelmatig iets mis bij beiden. De negatieve ervaringen variëren van mild tot zeer ernstig. Met mild bedoelen we een kleine schermutseling tussen honden. Bij ernstig kun je denken aan een bijtincident waarbij een hond wordt aangevallen en verwond door een of meerdere andere honden. Af en toe ontstaat er in zulke gevallen ook een conflict tussen de betrokken hondeneigenaren.

Sonja Verheul: ”Mijn Ayla is aangevallen door een herder en mevrouw greep niet in. Tot op de dag vandaag hebben we nog problemen, ze is niet meer gek op anderen honden. Ze is er totaal door verpest.”

Opvallend is overigens dat de conflicten tussen hondeneigenaren ook plaatsvinden op social media zodra het over losloopgebieden gaat. Ook dán vliegen mensen elkaar in de haren. Het is een zeer emotioneel beladen onderwerp.

Storend hondengedrag (waar de mens verantwoordelijk voor is!)

• Veel honden rennen rond als ongeleide projectielen. Ze stormen op andere honden af.
• Honden die niet sociaal zijn: agressief, angstig, bully gedrag, lomp gedrag.

Storend mensengedrag

• De grootste ergernis is wel dat veel mensen hun honden niet onder appèl hebben staan. Men steekt geen energie in de opvoeding van hun hond.
• De tweede grote ergernis is dat mensen geen verantwoordelijkheid nemen voor het gedrag van hun hond. Men denkt dat een losloopgebied een vrijbrief is voor ongeoorloofd gedrag.
• Eigenaren die vooral met zichzelf of hun telefoon bezig zijn en hun hond niet in de gaten houden.
• Eigenaren die geen notie hebben van hondentaal en hun eigen hond niet kunnen lezen. Onwetendheid. Zij hebben niet door dat hun hond overlast veroorzaakt.
• De veronderstelling dat alle honden elkaar leuk vinden en met elkaar moeten kunnen spelen.
• Ten slotte het onbegrip tussen de verschillende recreanten. Sommige losloopgebieden worden gedeeld met ruiters en fietsers. Er wordt helaas niet altijd rekening met elkaar gehouden wat voor conflicten en gevaarlijke situaties kan zorgen.

Een reactie van hondengedragstherapeut Helma Polman: “Ik kom er graag, vooral op de meest drukke losloopplaatsen, met mooi weer op zondag rond 11 uur of 14 uur. Maar dan wel alleen met mijn camera, mijn honden blijven veilig thuis. Foto’s voor mijn cursussen Hondentaal liggen letterlijk voor het schieten. Stress, angst, lomp gedoe, verkeerd management door eigenaren. Maar soms ook wel goede, mooie interacties hoor, laat ik eerlijk zijn. Ik schiet makkelijk in één keer een webinar vol.”

Hoe kun je ervoor zorgen dat je toch een fijne, ontspannen losloopwandeling kunt maken?

• Kies voor momenten wanneer het rustig is. Vroeg in de ochtend of later in de avond op een door de weekse dag is velen malen rustiger dan op een zondagmiddag of tijdens vakantieperiodes.
• Het weer is ook erg bepalend. Is het terrasjesweer, dan is de kans groot dat veel mensen erop uit gaan. Beetje motregen leent zich voor een rustige wandeling.
• Kies voor grotere gebieden, zodat je elkaar ook makkelijker kunt ontwijken wanneer daar behoefte aan is. Een loslooproute met een rechtlijnig pad leent zich daar niet echt voor.
• Gebieden met veel fietspaden, mountainbikeroutes en ruiterpaden zorgen voor extra uitdagingen. Wil je ontspannen kunnen wandelen, dan kun je deze beter vermijden.
• Er zijn ook losloopplekken in Nederland en België die goed omheind zijn en die je kunt afhuren. (Doggo.nl is bezig met een lijst.)
• Is je hond angstig, loops, oud of ziek, dan is het misschien beter (even) geen losloopgebied op te zoeken. Daar doe je jezelf en je hond geen plezier mee.

Draag zelf ook bij aan een positieve ervaring

Hoe kun jij bijdragen aan een positieve ervaring van andere hondeneigenaren en hun honden?

1. Héél belangrijk: leer je hond een goede recall aan. Je moet er zeker van zijn dat hij bij je komt wanneer je hem roept. Er kunnen zich altijd situaties voordoen die onveilig zijn voor jou, je hond of iemand anders. Heb je een hond die jaagt, dan is dit een extra aandachtspunt, zeker in natuurgebieden.
2. Blijf op je hond letten! Laat je telefoon in je zak.
3. Houd je aan de regels van het losloopgebied. Vaak staat er op een bord bij de ingang waar je op moet letten. Houd rekening met tijden of seizoenen dat honden aangelijnd moeten zijn. In natuurgebieden dien je ook rekening te houden met de dieren die daar leven.
4. Laat je hond alléén los op de aangegeven route, vaak met paaltjes gemarkeerd.
5. Houd je aan de hondenetiquette. Bijvoorbeeld: roep je hond bij je en lijn hem aan, zodra je ziet dat een ander dat ook doet of wanneer je een paard of fietser aan ziet komen.

Is spel tussen honden altijd leuk?

Veel mensen kiezen voor een losloopgebied om hun hond lekker met andere honden te laten spelen. Het lijkt zo simpel; je zet een paar honden bij elkaar en ze gaan vanzelf spelen. Maar zo eenvoudig is het niet. Spelen is pas leuk als je de ander kent en vertrouwt. Ook is het fijn als er een goede match is qua grootte en temperament.

• Wist je dat honden(rassen) verschillende speelstijlen hebben en dat dit niet altijd matcht?
• Wat zou er kunnen gebeuren wanneer je een onzekere hond laat spelen met een wildebras?
• Hoe ziet spel eruit wanneer je een klein hondje laat spelen met een grote, lompe lobbes die steeds andere honden omver loopt?
• Of wat dacht je van meerdere onstuimige honden die allemaal achter dezelfde hond aan gaan rennen?
• Of nog erger: wat kan er gebeuren als een hond met een kort lontje op een andere hond duikt?

Spelen is dan echt niet meer zo leuk.

Spel moet aan bepaalde voorwaarden voldoen. Beide honden moeten er plezier aan beleven, het moet van beide kanten komen. Het is belangrijk dat jij als eigenaar leert herkennen wanneer het je hond uit een situatie wil ontsnappen, maar óók wanneer jouw hond het voor een andere hond verpest. Stop dan de interactie voordat het uit de hand loopt.

Foto: hond zoekt steun bij eigenaar.

Conclusie

Uiteindelijk komt het allemaal neer op het gedrag van de mens. Het zou fijn zijn als iedereen zijn verantwoordelijkheid neemt en ook begrip heeft voor de ander. Steek tijd en energie in de opvoeding van je hond. Ook het lezen van hondentaal is belangrijk om op tijd in te kunnen grijpen in situaties die onprettig of onveilig zijn.

Een betere (losloop)wereld begint bij jezelf.

Credits

Dit artikel is geschreven door Debby van Dongen, eigenaar van Doggo.nl. Met veel dank aan iedereen die zijn ervaringen heeft gedeeld op Facebook en per e-mail.

Fotografie: kynologisch gedragstherapeut Judith Fick van Hondentaak.